Εννοείται ότι το πολιτικό παρελθόν των Ιωαννίνων παραμένει σε μεγάλο βαθμό άγνωστο, παρά το γεγονός ότι από τα πρώτα χρόνια της ενσωμάτωσης στο ελληνικό κράτος, αλλά και πριν από αυτή, το κοινωνικό σώμα της πόλης το διαπέρασαν πολλές φορές συγκρούσεις και αγώνες. Αν περιορίσουμε την επισκόπηση στα χρόνια μετά από τη Μεταπολίτευση, θα δούμε ότι σχεδόν ποτέ δεν έλειψαν οι κινηματικές πρωτοβουλίες και μάλιστα, τηρουμένων των αναλογιών, με αρκετά ισχυρή την αριστερίστικη, και πλέον την αντιεξουσιαστική, συνιστώσα.
Οι οικολογικές πρωτοβουλίες έχουν αφήσει το δικό τους αποτύπωμα : αγώνες, όχι σπάνια νικηφόρους, ενάντια σε ρυπογόνες βιομηχανικές δραστηριότητες (ΕΛΒΙΕΞ και Ευρωδέρμ), για την προστασία του νερού και του υδρολογικού κύκλου (ενάντια στη φραγματοποίηση του Αράχθου, την εκτροπή του Αώου και τη ρύπανση του Καλαμά), την υπεράσπιση των μνημείων και του πολιτισμικού τοπίου (κοιλάδα της Δωδώνης και γέφυρα Πλάκας), του δημόσιου χώρου της πόλης (αγώνες για το Ξενία, την Όαση, την κεντρική πλατεία κ.λπ.) και τέλος ενάντια στο σχέδιο εξορύξεων υδρογονανθράκων, καθώς τα Γιάννενα υπήρξαν η κοιτίδα του, πανελλαδικοποιημένου πλέον, κινήματος για την αποτροπή τους. Γι’ αυτό και καλούνται να συνεχίσουν να βρίσκονται σε ετοιμότητα, ανεξάρτητα από το πόσο δύσκολες είναι οι συνθήκες.
Το όριο των λέξεων δεν επιτρέπει ούτε καν την ονομαστική αναφορά σε όλο το φάσμα των κινδύνων, που απειλούν σήμερα τις οικολογικές ισορροπίες της πόλης και του νομού. Γι’ αυτό και περιορίζομαι σε δύο σημαντικούς:
Οι εξορύξεις εξακολουθούν να αποτελούν βασικό πρόβλημα, όσο κι αν η διπλή κρίση της πανδημίας και της πτώσης των τιμών του πετρελαίου έχουν ανακόψει τη φόρα των εταιρειών. Ωστόσο, και ενώ η ανάδοχη κοινοπραξία πήρε παράταση προθεσμίας μέχρι τον Απρίλιο για να αποφασίσει, εάν θα προχωρήσει στο δεύτερο στάδιο των ερευνών, τις ερευνητικές γεωτρήσεις, η κυβέρνηση της ΝΔ φρόντισε με τον διαβόητο νόμο Χατζηδάκη να παραμερίσει ορισμένα εμπόδια, όπως την υποχρεωτική συναίνεση των ΟΤΑ στην έρευνα και τη διέλευση από δημοτικές εκτάσεις. Αφού όμως μιλάμε για πολιτικές ευθύνες, δεν γίνεται να παραλείψουμε τη στάση του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος προώθησε τις ίδιες εκείνες συμβάσεις παραχώρησης, που το 2012 είχε καταψηφίσει και κατακεραυνώσει στη Βουλή.
Τα πολλαπλά μέτωπα της λίμνης Παμβώτιδας συνιστούν ακόμη ένα κρίσιμο επίδικο. Διαχρονικά η, ρηχή για τα παγκόσμια δεδομένα και σίγουρα με ευαίσθητες ισορροπίες, λίμνη κλήθηκε να πληρώσει τα εκάστοτε σπασμένα του κυρίαρχου παραγωγικού και καταναλωτικού μοντέλου: αναζήτηση αγροτικής γης (αποξήρανση της δίδυμης λίμνης Λαψίστας, αλλά και κατασκευή αναχώματος από τη χούντα), άρδευση καλλιεργειών, αποχέτευση των αστικών και των αγροτικών λυμάτων του λεκανοπεδίου, παραγωγή υπεραξίας (οικοπεδοποίηση περιμετρικών υγρολιβαδικών εκτάσεων) και πλέον, τα τελευταία χρόνια, τουριστική ανάπτυξη (στίβος θαλάσσιου σκι, που διαιωνίζει την αποκοπή από τις πηγές της, «αναπτυξιακά οράματα» για νέα ξενοδοχεία, γήπεδο γκολφ κ.λπ.).
Η αντιστροφή της τάσης είναι ένα μεγάλο όσο και απαιτητικό καθήκον. Δυστυχώς, για την προβλεπόμενη αλλοίωση του παραλίμνιου τοπίου λόγω κοπής των πλατάνων, που έχουν προσβληθεί από μεταχρωματικό έλκος, δεν μπορούμε να κάνουμε και πολλά.
Αν ο περιορισμένος χώρος δεν επαρκεί για λεπτομερή παρουσίαση, μπορώ τουλάχιστον να ολοκληρώσω με μία γενίκευση: η συμφωνία όλων ότι το φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον είναι αναγκαίο στοιχείο της αναπτυξιακής διαδικασίας δεν πρέπει να κρύψει τις τεράστιες μεταξύ τους διαφορές για τον χαρακτήρα, τους στόχους, τα μέσα, τα υποκείμενα και τους ωφελούμενους απ’ αυτή.
Πρώτη δημοσίευση σε αφιέρωμα της εφημερίδας «Εποχή» στα Γιάννενα (20-21/2/2021)https://www.epohi.gr/article/38180/to-diakyveyma-toy-perivallontos
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου